“Rosebud”. Προφέροντας αυτή την αινιγματική λέξη λίγο πριν εκπνεύσει, ο δισεκατομμυριούχος Τσαρλς Φόστερ Κέιν φαίνεται να δίνει το κλειδί τού αινίγματος της ύπαρξής του. Με τη βοήθεια αυτού του μοναδικού στοιχείου, ο επικεφαλής των επικαίρων “News on the March” αναθέτει σε ένα δημοσιογράφο της ομάδας του να ξετυλίξει το κουβάρι της ζωής αυτής της μεγάλης προσωπικότητας. Όσο συλλέγει μαρτυρίες από ανθρώπους που τον έζησαν από κοντά, τόσο καταλαβαίνει ποιος ήταν πραγματικά ο διάσημος μεγιστάνας. Στο τέλος της έρευνας, η οποία τον οδήγησε στο Παλάτι του Κέιν “Ξαναντού”, ένα ξύλινο έλκηθρο καίγεται. Στο πλάι είναι γραμμένη η λέξη “Rosebud”.Παραγωγός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής, ο 26χρονος τότε Ουέλς εμπνέεται από τη ζωή του δισεκατομμυριούχου Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ.

Περισσότερο από μια απλή βιογραφία, η ταινία αυτή είναι η αυτοβιογραφία τού δημιουργού της, του νέου άσωτου υιού που έφερε την επανάσταση στο παγκόσμιο σινεμά, λίγο πριν την οριστική του ρήξη με το Χόλιγουντ. Συχνά αναφερόμενη ως ανάμεσα στις δέκα καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, το Citizen Kane σπάει τους διηγηματικούς κανόνες, περιφρονώντας τη γραμμικότητα για χάρη μιας «διασκορπισμένης» δομής. Η μοίρα του Κέιν διατηρεί μέχρι τέλους, κάποιες ζώνες σκιάς, οι οποίες εκφράζονται μέσα από μια ελλειπτική σκηνοθεσία, επιτρέποντας κάθε είδους ερμηνεία. Αισθητικά, η ταινία ακολουθεί τη σεναριακή δομή: ο Ουέλς, με τη βοήθεια του μεγάλου φωτογράφου Γκρεγκ Τόλαντ, παίζει με τα βίαια κοντράστ ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο, το φως και τη σκιά. Αυτός ο φορμαλιστικός λαβύρινθος, είναι το αποτέλεσμα μιας προσοχής στη λεπτομέρεια που αγγίζει τα όρια της νεύρωσης, με τις γραμμές του κάδρου να απομονώνουν διαρκώς τον Κέιν από τους υπόλοιπους χαρακτήρες. Ο «Πολίτης Κέιν», συνδυάζοντας εξαιρετικά τη συνάφεια με την ανατρεπτική δομή, και τον κινηματογραφικό ειρμό με την «διασκορπισμένη» διήγηση, αποτελεί αδιαμφισβήτητα το σπόρο του μοντέρνου κινηματογράφου. Όσκαρ καλύτερου σεναρίου (1941)