Η προηγούμενη ταινία σας, LES AUTRE FILLES, κυκλοφόρησε το 2000… Τι σας έκανε να επιστρέψετε στην σέλα δύο δεκαετίες μετά; Είναι αλήθεια ότι έχουν περάσει σχεδόν είκοσι χρόνια, μέχρι σήμερα. Δεν σταμάτησα ποτέ να γράφω σενάρια, κείμενα για το ραδιόφωνο, αλλά δεν ήθελα πια να σκηνοθετήσω.Οποιος καίγεται στον χυλό… Ωστόσο, ένα κομμάτι μου ήθελε να επιστρέψει, και εγώ με τον καιρό αποφάσισα να επιχειρήσω ξανά! Και είπα μέσα ότι αν ήθελα να «γυρίσω πίσω», ήταν ή τώρα ή ποτέ… Πριν από μερικά χρόνια, ένιωσα επιτέλους έτοιμη να ξαναπάρω το ρίσκο, γιατί ναι, για μένα η σκηνοθεσία ταινίας είναι ένα ρίσκο - ίσως να με απογοητεύσει! Γιατί είμαστε ως σκηνοθέτες εκτεθειμένοι, ενώ ως σεναριογράφοι, είμαστε και λίγο «κρυμμένοι».Όλα ξεκίνησαν με την επιθυμία μου να κινηματογραφήσω την περιοχή της Cevennes, όπου, το 2010, είχα περάσει μια εβδομάδα με την οικογένειά μου περπατώντας. Και είχα αγαπήσει αυτά τα τοπία, αυτήν την άγρια περιοχή, με τον πολύ μικρό πληθυσμό, και τους ανθρώπους - κυρίως νεο-αγρότες - που είχαμε γνωρίσει εκεί. Από αυτή τη σύντομη πεζοπορία (η κόρη μου, που ήταν τότε έξι ετών, ήταν στο ταξίδι) με ένα γάιδαρο, κράτησα μια ειδυλλιακή ανάμνηση. Κατάγομαι από τον Νότο. Μικρή, περνούσα όλες τις διακοπές μου εκεί. Ετσι βρήκα στην Cevennes κάτι από τον Νότο της παιδικής μου ηλικίας. Επιστρέψαμε για περπάτημα πάλι την επόμενη χρονιά.Αυτή τη φορά, ο γάιδαρος που μας συνόδευε λεγόταν Πατρίκ.Αυτή η αστεία λεπτομέρεια, που με έκανε να γελάσω πολύ, έσπειρε την ιδέα για μια κωμωδία που θα είχε ως κύριο χαρακτήρα έναν γάιδαρο.
Τι σας ώθησε στην συγγραφή του σεναρίου; Χωρίς να θέλω να πω ότι είναι αυτοβιογραφικό (όχι, δεν κυνήγησα κανέναν εραστή στο μονοπάτι!) πάντα γράφω από δικές μου εμπειρίες. Χρειάζομαι να ταυτίζομαι με τους χαρακτήρες μου για να τους καταλάβω, για να γράψω. Εδώ, ταυτίζομαι τόσο με την Αντουανέτ όσο και με τους περισσότερους χαρακτήρες γύρω της. Η πραγματικότητα με εμπνέει επίσης πολύ, ειδικά σε ότι είναι κωμικό! Στην αρχή κιόλας της συγγραφής του σεναρίου, αποφάσισα να κάνω την περίφημη πεζοπορία του Stevenson, γνωστή ως «Stevenson Way»: περισσότερα από 220 χιλιόμετρα σε μια ντουζίνα μέρες. Όπως η Αντουανέτ, κάθε απόγευμα, και εγώ μοιραζόμουν το γεύμα μου με άλλους πεζοπόρους και οικοδεσπότες που, χωρίς να το γνωρίζουν, έχουν εμπνεύσει σε μεγάλο βαθμό τους δευτερεύοντες χαρακτήρες της ταινίας - ο μαραθωνοδρόμος που ταξιδεύει με εξαιρετικά μινιμαλιστικό εξοπλισμό, ο τύπος που φωνάζει «Έλα! για να προχωρήσει μπροστά ο γάιδαρος της Αντουανέτ (και που δεν τη ρώτησε τίποτα), το ζευγάρι των οικοδεσποτών που σε κάνει να ονειρεύεσαι και που μοιάζουν να αγαπούν ο ένας τον άλλον τόσο πολύ, ο μοτοσυκλετιστής, οι ποδηλάτες… τους έχω γνωρίσει όλους στην πραγματική ζωή!
Σας αρέσουν οι ιστορίες που οι πρωταγωνιστές ανακαλύπτουν τους εαυτούς τους, είτε πρόκειται για λογοτεχνία είτε για κινηματογράφο; Αναγνωρίζετε κάποιες επιρροές στο έργο σας; Η ταινία που με έκανε να θέλω να κάνω ταινίες είναι Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΧΤΙΔΑ του Eric Rohmer. Την ανακάλυψα στα 16, την μέρα που κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους, χωρίς να ξέρω τίποτα για τον Ρόμερ - είχα δει την διαφήμιση! Μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι ταινία ανακάλυψης του εαυτού, με αυτόν τον χαρακτήρα κοριτσιού που βρίσκει τον εαυτό της έχοντας να αντιμετωπίσει τη μοναξιά του εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών. Είμαι πολύ χαρούμενη που παίζει στην ταινία μου η Marie Riviere, η Δελφίν της Πράσινης Αχτίδας. Ενσαρκώνει την Κλερ, την καλή νεράιδα της Αντουανέτ, που την ενθαρρύνει όταν όλοι είναι τόσο άγριοι μαζί της. Είμαι πολύ συγκινημένη που είναι εκεί, σαν ένα είδος νονάς για τον χαρακτήρα μου - και για την ταινία μου! Πέρα όμως από τις ιστορίες ανακάλυψης του εαυτού, εμπνεύστηκα κυρίως από την μορφή ρομαντικών κωμωδιών για να γράψω το Ο γάιδαρος ο εραστής μου και εγώ.Δεν είναι το αγαπημένο μου είδος, αλλά διασκέδασα πολύ γράφοντας μια ρομαντική κωμωδία μεταξύ μιας νέας γυναίκας και ενός γαϊδουριού.
Πώς γεννήθηκε ο χαρακτήρας της ηρωίδας; Ποιά είναι αυτή ? Δυσκολεύομαι να απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση. Δεν νομίζω πως υπάρχει απάντηση σε αυτό. Μπορώ όμως να πω, εκ των υστέρων, πώς το βλέπω εγώ. Αυτό που με ενδιέφερε πολύ - και πραγματικά συμφωνήσαμε με την Laure Calamy σε αυτό το θέμα, ήταν να ερευνήσουμε αυτό το κάπως αξιολύπητο πράγμα στο σπίτι της - στα σπίτια μας, θέλω να πω. Οι ερωτευμένοι, αυτοί που θα προτιμούν πάντα τον τύπο που δεν τους θέλει από αυτόν που τους θέλει. Η ταινία θα μπορούσε να ονομαστεί ΦΤΩΧΟ ΜΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙ!Η Laure είναι γεμάτη αυτοσαρκασμό. Ήθελα έναν χαρακτήρα θηλυκό που είναι λίγο γελοία και χαμένη, και που, ταυτόχρονα, μας αγγίζει, μας κερδίζει με την αποφασιστικότητά της και, τελικά, το θάρρος της... Στη ζωή, η Αντουανέτ είναι «δασκάλα στο σχολείο». Μου αρέσει η ιδέα να έχει δουλειά με υπευθυνότητα, όπου πρέπει να διαχειριστεί τα παιδιά – και μοιάζει να το κάνει πολύ καλά κι ας τους μαθαίνει παράξενα τραγούδια! Είναι κάποια που δεν έχει δαμαστεί εντελώς...
Ήταν η Laure Calamy η πρώτη σας επιλογή για την ηρωίδα; Τι σας ελκύει σε αυτήν; Οπωσδήποτε, το όνομά της μου ήρθε πολύ νωρίς. την αγάπησα στη σειρά DIX POUR CENT (Call my agent), και επειδή την είδαμε στην ταινία Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ (μικρού μήκους ταινία του Guillaume Brac 2011), στην AVA (της Lea Mysius), ήξερα πώς το εύρος της ήταν εκτενές. Είναι απίστευτα αστεία – και έχει τρομερή κίνηση! Και μετά έγινε πολύ δημοφιλής αλλά είχε μια ποιότητα όχι και τόσο ευρέως διαδεδομένη στους Γάλλους ηθοποιούς, κάτι που με αγγίζει. Υπήρχε ισχυρή ταύτιση μεταξύ του έργου και ίδιας για λόγους που είναι προσωπικοί. Αναγνώρισε πλήρως τον εαυτό της. Ήμουν πολύ χαρούμενη που της πρόσφερα τον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο σε ταινία. Στην πρώτη μου ταινία, εκεί είχα ελάχιστους επαγγελματίες ηθοποιούς, όλοι πρωταγωνιστικοί ρόλοι ερμηνεύτηκαν από έφηβες που έπαιξαν για πρώτη φορά. Όχι μόνο δεν είχα γυρίσει για είκοσι χρόνια ταινία , αλλά ήταν σχεδόν η πρώτη φορά που συνεργάστηκα επαγγελματίες ηθοποιούς! Δεν ήξερα να οδηγώ, αλλά εγώ δεν θα μπορούσα να είχα πέσει καλύτερα. Το γούστο μου εν τω μεταξύ έχει εξελιχθεί στα είκοσι αυτά χρόνια, απελευθερώθηκα λίγο από τα χρόνια της καθαρής σινεφιλίας μου και αυτό βαστάει ακόμα…Εκτός από την Πράσινη Αχτίδα, άλλη μια αναφορά για αυτή την ταινία ήταν το Εκδίκηση της ξανθιάς 2 (REVENGE OF A BLONDE) - Λατρεύω τον χαρακτήρα εκεί της Reese Whiterspoon, και το παιχνίδι που είναι ταυτόχρονα υπέρ δίκαια, υπέρ ειλικρινής και λίγο πολύ εξωφρενική.Το βρήκα αυτό στην Laure: τολμά, εφευρίσκει, δεν φοβάται τίποτα! Ήταν μια πρόκληση να παίξεις με έναν γάιδαρο, απαιτούσε μεγάλη ικανότητα προσαρμογής, για να το πιστέψουμε, έπρεπε να γυρίσει σε ένα κολασμένο κομμάτι της παιδικής ηλικίας
Ας επιστρέψουμε στην Cevennes : είναι ένας χαρακτήρας στην ταινία. Ολόκληρη η ταινία. Τι θελήσατε να μεταφέρετε με τα τοπία ; Αυτή η περιοχή προσφέρει μεγάλους χώρους, συχνά ακαλλιέργητους, που σπάνια βλέπουμε στη Γαλλία. Έχεις αυτήν την αίσθηση ότι μπορείς να περπατάς για ώρες χωρίς να συναντήσεις κανέναν. Μπορούμε να δούμε μακριά. Αυτοί οι ουρανοί, αυτά τα τοπία δίνουν μια εντύπωση απεραντοσύνης. Μας θυμίζει φυσικά τα γουέστερν, τις μεγάλες ταινίες περιπέτειας. Λίγες περιοχές στη Γαλλία το προσφέρουν αυτό… Αυτή η άνυδρη, άγρια ομορφιά ανακουφίζει τα μάτια μας και θεραπεύει την Αντουανέτ: διασχίζοντας το τοπίο, μαθαίνει ότι μπορεί να υπολογίζει στον εαυτό της και απελευθερώνεται από όλα όσα νόμιζε ότι εξαρτιόταν...
Νιώθουμε στην ταινία την επιθυμία σας να ακολουθήσετε μια διαδρομή που έχει να κάνει με τις αισθήσεις…. Στην δουλειά μου ως σεναριογράφου, η ιστορία πάντα ήταν η κινητήρια δύναμη και αυτό ήταν σχεδόν αρκετό από μόνο του. Όταν όμως άρχισα να γράφω το ANTOINETTE DANS LE CEVENNES συνειδητοποίησα ξανά ποιο πρέπει να είναι αυτό που προηγείται. Δεν ήταν πλέον μόνο το πως να ειπωθεί μια ιστορία, αλλά πάνω από όλα η κινηματογράφηση του μέρους, το φως, η διάθεση. Ήθελα να κινηματογραφήσω το καλοκαίρι, να τραβήξω αυτά τοπία, την φύση, τους ουρανούς…Ανάμεσα στο ταξίδι που έκανα με τον γάιδαρο Πάτρικ και την αρχή της συγγραφής του σεναρίου της ταινίας πέρασαν μερικά χρόνια. Αυτό που ήταν καταλυτικό ήταν η ανάγνωση του ΤΑΞΙΔΙΟΥ ΜΕ ΓΑΪΔΑΡΟ ΣΤΗΝ CEVENNES, το οδοιπορικό του Robert-Louis Stevenson, πουέχει εμπνεύσει πολλούς πεζοπόρους που περπατούν τώρα ακολουθώντας τα βήματά του από το Monastier-sur-Gazeille στο Saint-Jean-du-Gard.Ο Στήβενσον περπατά με έναν γάιδαρο, τον Μοντεστίν, με τον οποίο ζει σχεδόν ένα ειδύλλιο, που έχει την μορφή ρομαντικής κωμωδίας - ένα είδος που δεν υπήρχε ακόμη εκείνη την εποχή.Στην αρχή το να πει κανείς ότι δεν τα πάνε καθόλου καλά μεταξύ τους είναι λίγο! Μα σιγά σιγά εξημερώνουν ο ένας τον άλλον, και όταν τελικά πρέπει να χωρίσουν, είναι σπαρακτικό! Την ώρα λοιπόν που διάβαζα το βιβλίο του Στήβενσον γεννήθηκε Ο γάιδαρος ο εραστής μου και εγώ. Απλώς αντέστρεψα τα είδη: αντί ο οδοιπόρος και ο γάιδαρος, ο γάιδαρος και ο οδοιπόρος! Ήταν η επιστροφή του αγαπημένου Πάτρικ!
Συζητώντας με την εκπληκτική πρωταγωνίστρια LAURE CALAMIE
(Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για τον ρόλο της Antoinette και Orizzonti Award for Best Actress at the 78th Venice International Film Festival 2021 για την ταινία Full Time)
Πώς ένιωσες κλείνοντας το σενάριο του Ο γάιδαρος ο εραστής μου και εγώ όταν τελείωσες να το διαβάζεις; Το διάβασα μονοκοπανιάς, με φρενίτιδα! Και σκέφτηκα, «Αυτό είναι αδύνατον! Είναι για μένα! Αυτό το άτομο με ξέρει!».Δεν πίστευα στα μάτια μου: είναι σαν να προοριζόταν για εμένα, ήταν δικό μου αυτό το έργο. Η ιστορία απηχούσε τόσο οικεία πράγματα είχε αληθινές αντηχήσεις μέσα μου. Όλα με έκαναν να θέλω να πάω εκεί.Ξεκινώντας με το περπάτημα, που λατρεύω, τα γαϊδούρια, αυτή η ιστορία ήταν μοναδική, αστεία, συγκινητική. Δάκρυσα διαβάζοντας το! Και μου έκανε μεγάλη εντύπωση η ποιότητα της γραφής της Caroline Vignal.
Αυτός είναι ο πρώτος σου πρωταγωνιστικός ρόλος στη μεγάλη οθόνη... Εντελώς! Και, ακριβώς, είμαι τόσο χαρούμενη που είναι με αυτή η ταινία!Χόρεψα ευτυχισμένη στο διαμέρισμά μου όταν έμαθα ότι θα ήμουν εγώ η Αντουανέτ!
Ας επιστρέψουμε στο Ο γάιδαρος ο εραστής μου και εγώ. Πως απήχησε μέσα σου η ηρωίδα της ιστορίας; Λίγα χρόνια πριν διαβάσω αυτό το σενάριο, με μύησαν στην πεζοπορία - από το Collioure στο Cadaques - και είχα ένα είδος αποκάλυψης, σοκ. Μια παιδική ηλικία που ανακαλύφθηκε ξανά, μια νέα ελευθερία, μια αναγέννηση. Γύρισα αναστατωμένη γιατί, για δεν ήθελα να χαλάσω τίποτα από αυτήν την ευτυχία. Ερωτεύτηκα! Πριν από αυτό, δεν είχα πραγματικά χρόνο για να απολαύσω τη φύση. Ημουν αλυσοδεμένη με την δουλειά μου στο θέατρο και σε γυρίσματα κινηματογράφου. Μου αρέσει λοιπόν η αίσθηση τού να απαλλαγούμε από τα περιττά, ειδικά όταν το πράγμα γίνεται τραχύ και υπάρχει πιθανότητα να χαθείς. Παίρνουμε τα ελάχιστα απαραίτητα, νερό, μια κουβέρτα, λίγο φαγητό κλπ. Και είναι μια επιστροφή πίσω σε κάτι πρωτόγονο. Λάτρεψα το ΕΝΑ ΑΓΡΙΜΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ (L’enfant sauvage του Francois Truffaut) ή το GORILLA IN THE MIST από Michael Apted. Είχα αυτή την επιθυμία, αυτήν την φαντασίωση του να είσαι γυναίκα στην ζούγκλα, στο δάσος.
Τι σας τράβηξε αμέσως στην Caroline Vignal; Για μένα είναι μια συνάντηση. Από την πρώτη μας συνάντηση στο καφέ μέχρι το τέλος των γυρισμάτων, υπήρχε μια προφανής σύνδεση που ήταν πολύ σημαντική για μένα και συνεπώς για την Αντουανέτ! Μου αρέσει η ειλικρίνεια, η απαιτητικότητα της. Όλα επιτρέπονται αρκεί να σεβόμαστε το κείμενό της. Της αρέσει να παίζει και της αρέσει να την πιέζουν οι καταστάσεις… Οι φαντασίες μας συναντήθηκαν τέλεια για να χτίσει την Αντουανέτ, όπως είναι. Είχα επιπλέον την εντύπωση ότι ήξερε πράγματα για μένα. Δεν χρειαζόταν να μιλήσουμε για να καταλάβουμε ο ένας τον άλλο. Όντας βασικό μέρος του σχεδίου, είχα μεγάλη αγωνία μήπως δεν τα καταφέρω… Ήταν παρήγορο να νιώθεις υποστήριξη στο βλέμμα της σκηνοθέτιδας.
Καταφέρατε να απολαύσετε τη φύση κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων; Ναι φυσικά ! Ήμουν τόσο χαρούμενη, είμαι ερωτευμένη με την περιοχή της Cevennes. Χάρηκα που βρέθηκα εκεί καλοκαίρι αφού έπαιξα εκεί στη μέση του χειμώνα στο SEULES LES BETES του Ντόμινικ Μολ.Είναι τρελό το πώς με προσκαλεί αυτή η περιοχή. Είχα επίσης εκεί γυρίσει μια σκηνή, δύο χρόνια πριν, με τον Alain Guiraudie. Είναι ένα μέρος που μου είναι εντελώς οικείο. Για τρεις εβδομάδες ήμασταν μόνο σε ορεινά μονοπάτια, με ρυθμό δέκα έως δεκαπέντε σταθμούς την ημέρα, σύμφωνα με το βηματόμετρο του βοηθού κάμερας!
ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ STEVENSON
Ο Robert Louis Stevenson είναι πλέον γνωστός στο ευρύ κοινό χάρη σε πολλά βιβλία, τα πιο διάσημα από τα οποία είναι το Το νησί του θησαυρού (1883) και Ο γιατρός Τζέκιλ και ο κύριος Χάιντ (1886).
Αλλά το 1878, ο Robert Louis Stevenson δεν έχει δημοσιεύσει σχεδόν τίποτα. Είναι 28 ετών, ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας, έχει εύθραυστη υγεία και έχει μια αρκετά περίπλοκη προσωπική ζωή: από πλούσιο περιβάλλον, εξαρτάται οικονομικά από τον πατέρα του, Τόμας, έναν ένθερμο καλβινιστή που βλέπει με υποψία τη μποέμικη ζωή του γιού του: στα μέσα της βικτωριανής εποχής, ο Ρόμπερτ βγαίνει με μια παντρεμένη γυναίκα και μητέρα δύο παιδιών, την Fanny Osbourne, την οποία γνώρισε στη Γαλλία ενώ όταν είχε έρθει για να εκπαιδευτεί στη ζωγραφική με τους ιμπρεσιονιστές του Barbizon.
Είναι ένας μεγάλος έρωτας... Αλλά τον Αύγουστο του 1878 η Φάνι επιστρέφει στην Καλιφόρνια και ο Ρόμπερτ βυθίζεται στην κατάθλιψη. Είναι με την ελπίδα να ξεχάσει τη Φάνι - και να ικανοποιήσει την περιέργειά του - που στις 22 Σεπτεμβρίου 1878, ο νεαρός Σκωτσέζος έφυγε για να περπατήσει στην περιοχή της Cevennes.
Στο Monastier-sur-Gazeille (Haute-Loire), αγόρασε ένα γαϊδουράκι, τον Modestine, που θα τον συνοδεύσει στο ταξίδι του. 12 μέρες, 220 χλμ και πολλές περιπέτειες αργότερα, φτάνει στο Saint-Jean-du-Gard.
Έγραψε στη συνέχεια ένα χρονικό αυτού του ταξιδιού, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1879, υπό τον τίτλο Ταξίδι με έναν γάιδαρο στην Cevennes. Με τα χρήματα που παίρνει από την δημοσίευση αυτού του βιβλίου θα μπορέσει να συναντήσει την Fanny στις Ηνωμένες Πολιτείες και εκείνη να πάρει διαζύγιο και τελικά να την παντρευτεί.
Το οδοιπορικό του Στήβενσον έχει γίνει σταδιακά αγαπημένη διαδρομή για τους πεζοπόρους όλου του κόσμου.
Έχει εμπνεύσει πολλές ταξιδιωτικές επιθυμίες και κατέστησε δυνατή την ανίχνευση της διαδρομής που διανύθηκε από τον Robert και τον Modestine τον 19ο αιώνα.
Γνωστό ως Chemin de Stevenson (Μονοπάτι του Στήβενσον), το GR®70 προσελκύει πλέον περισσότερους 10.000 πεζοπόρους τον χρόνο που έρχονται να περπατήσουν στα χνάρια αυτού του ερωτευμένου με τη Γαλλία Σκωτσέζου τυχοδιώκτη…