«Τα ψάρια είναι φίλοι. Όχι φαΐ.» Το «Ψάχνοντας τον Νέμο» είναι μια ταινία ορόσημο για τον χώρο του animation και όχι μόνο. Απέσπασε το 2003 το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων, θριαμβευτικές κριτικές αλλά και την αγάπη του κοινού. Συνεχίζει μέχρι σήμερα, σχεδόν μια δεκαετία μετά, να θεωρείται μία από τις λαμπρότερες στιγμές κινουμένων σχεδίων στην ιστορία του σινεμά. Οι καλοδουλεμένοι χαρακτήρες, το υποδειγματικό σενάριο που ξετυλίγει μία αστεία όσο και συγκινητική σχέση πατέρα-γιού και η καταπλητικτική απόδοση του ωκεανού συνθέτουν αυτή τη μοναδική κινηματογραφική εμπειρία. Η τεράστια καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία της Disney/Pixar επιστρέφει στις αίθουσες τρισδιάτατη και ακόμα πιο εντυπωσιακή.

Σχετικά με την παραγωγή και το 3D
Ο σκηνοθέτης Andrew Stanton που έχει βραβευτεί με Όσκαρ για το «Ψάχνοντας τον Νέμο» και το 2008 για το «WALL•E» λέει ότι η τρισδιάστατη έκδοση της ταινίας κόβει την ανάσα. «Το 3D δίνει την αίσθηση ότι είσαι κάτω από το νερό. Κάνει τις τρομαχτικές σκηνές ακόμα πιο τρομαχτικές. Κάνει τις όμορφες στιγμές ακόμα πιο όμορφες. Σε βάζει πιο βαθιά στην ιστορία. Κάνει τα πάντα πιο έντονα».
Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ για Καλύτερη Ταινία Κινουμένων Σχεδίων το 2003, ενώ ήταν υποψήφια για Όσκαρ Σεναρίου, Μουσικής και Μοντάζ Ήχου, όπως και για Χρυσή Σφαίρα στην κατηγορία Κωμωδία ή Μιούζικαλ. Το 2008 το Αμερικανικό Ινστιτούτο συμπεριέλαβε το φιλμ ανάμεσα στα κορυφαία δέκα καλύτερα φιλμ κινουμένων σχεδίων. Παραμένει μέχρι σήμερα η πέμπτη πιο κερδοφόρα ταινία κινουμένων σχεδίων παγκοσμίως.
«Το «Ψάχνοντας τον Νέμο» είναι η τέλεια τρισδιάστατη ταινία», σχολιάζει ο John Lasseter, που επιβλέπει δημιουργικά όλες τις ταινίες Walt Disney και Pixar Animation Studios. «Δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει όταν κάναμε την ταινία. Όταν τη βλέπεις σε 3D, είναι απίστευτη. Έχει τόσο βάθος. Από τα επίπεδα του κοραλιογεννή υφάλου μέχρι τις σειρές της οδοντοιστοιχίας του καρχαρία Μπρους. Είναι απλά απίστευτή».
«Δεν μπορώ να φανταστώ κάποια ταινία που να ταιριάζει περισσότερο στις τρεις διαστάσεις», σχολιάζει ο σκηνοθέτης Andrew Stanton. «Αυτό το φιλμ διαδραματίζεται σε ένα περιβάλλον που διαθέτει μια τρισδιάτατη ποιότητα το να είσαι κάτω από το νερό είναι σαν να είσαι σε ένα μεγάλο κύβο, υπάρχει χώρος γύρω τριγύρω». Όσο για την επίδραση του 3D στην ιστορία ο σκηνοθέτης επισημαίνει: « Το βασικό θέμα στην ταινία είναι ένας κόσμος γεμάτος παγίδες, το πώς αφήνεις το παιδί σου να περάσει απέναντι όταν καραδοκούν ένα σωρό πλάσματα. Πώς αντιμετωπίζεις το φόβο. Το 3D μας δίνει ένα ακόμα τρόπο να σπρώξουμε το κοινό πιο βαθιά στην ιστορία. Δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη εφαρμογή της τρισδιάστατης τεχνολογίας».
Η ιστορία πίσω από την ταινία είναι πολύ προσωπική για το σεναριογράφο και σκηνοθέτη Andrew Stanton. Μια επίσκεψη σε ενυδρείο το 1992 τον έβαλε σε σκέψεις για την πιθανότητα να συλλάβει τον υποβρύχιο κόσμο με τη χρήση computer animation. Αυτό συνέβη τρία χρόνια πριν το ντεμπούτο του “Toy Story”, αλλά ο Stanton είχε ενθουσιαστεί με την προοπτική του να δημιουργήσει ένα τέτοιο θαυμαστό περιβάλλον. Ένα άλλο κομμάτι του παζλ προήλθε από μια ανάμνηση του Stanton από την παιδική του ηλικία, όταν αδημονούσε να πάει στον οδοντίατρο για να χαζέυει το ενυδρείο που υπήρχε στην αίθουσα αναμονής. Ο σκηνοθέτης θυμάται: «Τι παράξενο μέρος να καταλήξει ένα ψάρι του ωκενού! Άραγε θα τους λείπει το σπίτι τους; Θα προσπαθούσαν ποτέ να αποδράσουν για να επιστρέψουν στον ωκεανό;»
Το τελευταίο κομμάτι του παζλ για τον Stanton ήταν η σχέση του με τον γιό του. «Όταν ο γιός μου ήταν πέντε ετών, θυμάμαι να τον πηγαίνω βόλτα στο πάρκο. Δούλευα πολλές ώρες και είχα τύψεις που δεν περνούσα αρκετή ώρα μαζί του. Καθώς περπατούσαμε, ένιωθα συνεχώς πόσο μου λείπει, αλλά πέρασα όλη την ώρα να του λέω μην πιάνεις αυτό, μην κάνεις έτσι, θα χτυπήσεις, θα πέσεις. Και τότε σκέφτηκα ότι χαλάω τη στιγμή που έχω με τον γιό μου. Αυτός ο συλλογισμός μου έγινε έμμονη ιδέα, η ιδέα ότι ο φόβος μπορεί να εμποδίσει έναν καλό πατέρα να είναι καλός. Με αυτή την αποκάλυψη όλα τα κομμάτια μπήκαν στη θέση τους και έτσι καταλήξαμε με την ιστορία μας».
Ο Lasseter θυμάται: «Ο Andrew είχε μια υπέροχη ζωγραφιά στο γραφέιο του με δύο μικρά ψάρια που κολυμπούσαν δίπλα σε μια τεράστια φάλαινα. Πάντα μου άρεσε αυτή η εικόνα. Ο Andrew είναι τρομερός παραμυθάς. Φροντίζει πάντα η ταινία να μην είναι προβλέψιμη. Θεωρεί ότι αν κάτι αρχίζει να γίνεται γλυκουδερό, πρέπει να του αλλάξει τα φώτα. Έχει την τάση να είναι λίγο κυνικός, αλλά τελικά έχει πολύ συναίσθημα σε ό,τι κάνει».
Ο Stanton καταλήγει: «Το να πω μια ιστορία όπου πρωταγωνιστεί ένας πατέρας με ενθουσίασε. Δεν είχα δει ταινία από αυτή την οπτική. Ενδιαφέρθηκα να γράψω την ιστορία γιατί ήξερα ότι μπορώ να πω μια τέτοια ιστορία. Σκέφτηκα επίσης ότι ο ωκεανός είναι μια υπέροχη μεταφορά για τη ζωή. Είναι το πιο τρομαχτικό, το πιο ενδιαφέρον μέρος στον κόσμο, γιατί τα πάντα μπορούν να συμβούν εκεί. Αυτό είναι καλό και κακό. Μου άρεσε να παίξω με αυτό και να έχω έναν πατέρα του οποίου ο φόβος επηρεάζει τη στάση του. Πρέπει να ξεπεράσει το πρόβλημα για να γίνει καλύτερος πατέρας. Και το να τον βάλω στην μέση του ωκεανού όπου πρέπει να αντιμετωπίσει ό,τι απέφευγε μέχρι τότε μου φάνηκε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για κάτι διασκεδαστικό, αλλά και βαθύ. Ο πατέρας μου μου έδωσε μερικές καλές συμβουλές για την πατρότητα. Μου είπε ότι η πιο δύσκολη επιλογή είναι ανάμεσα στο να είσαι γονιός τους ή φίλος τους. Είναι ένα ισόβιο δίλημμα και μου αρέσει που το έχω εμφυσήσει στην ταινία. Εδώ στην Pixar με θεωρούν τον πιο κυνικό. Είμαι ο πρώτος που λέει όταν κάτι είναι πολύ γλυκανάλοτο ή μελό. Παρόλα αυτά θα έλεγα ότι είμαι ο πιο ρομαντικός στην ομάδα, όταν το συναίσθημα είναι γνήσιο. Μου άρεσε η ιδέα να κάνω μια ιστορία αγάπης μεταξύ πατέρα και γιού. Βρίσκονται πάντα σε διαμάχη».


Trivia/Fun Facts
• Η έρευνα είναι το παν όταν πρόκειται για ταινία της Pixar Animation. Στην περίπτωση του «Ψάχνοντας τον Νέμο» η ομάδα επισκέφτηκε ενυδρεία, έκανε καταδύσεις στη Χαβάη και στο Μοντερέι, μελέτησε με τις ώρες την τεράστια δεξαμενή με τα ψάρια που φτιάχτηκε για την ταινία και τέλος παρακολούθησε διαλέξεις από ιχθυολόγο.
• Η ομάδα πίσω από την ταινία βρήκε έμπνευση και τις παλιότερες ταινίες της Disney με υποβρύχιες σκηνές, όπως στα “Pinocchio,” “The Sword in the Stone,” “Bedknobs and Broomsticks” και “The Little Mermaid. Τέλος, η νατουραλιστική απεικόνιση της φύσης στο “Bambi” άφησε το στίγμα της στη δημιουργία του Νέμο.
• Για τις ανάγκες της ταινίας συντάχθηκαν έξι διαφορετικές ομάδες τεχνικών που ειδικεύοντας σε διαφορετικά συστατικά και περιβάλλοντα. Έτσι δημιουργήθηκαν τμήματα για τον ωκεανό, για τον κοραλιογενή ύφαλο, για τους καρχαρίες, για το ενυδρείο, για τη σκηνή με τις χελώνες και φυσικά ένα τμήμα για τους χαρακτήρες των πτηνών και των ανθρώπων.
• Η ομάδα που ασχολήθηκε με τον κοραλιογεννή ύφαλο αφιέρωσε ένα ολόκληρο χρόνο στην έρευνα των κοραλιών και των σφουγγαριών. Τελικά, έφτιαξαν ένα βασικό μοντέλο σφουγγαριού από το όποιο προέκυψαν 20 παραλλαγές.
• Στο ενυδρείο υπάρχουν 120,000 βοτσαλάκια, ενώ στη σεκάνς με τις χελώνες η ομάδα έφτιαξε 200 χελώνες.
• Το να φτιάξει κανείς το ηχητικό περιβάλλον του ωκεανού είναι μια πραγματική πρόκληση. Έτσι, για τον ήχο που κάνουν τα πτερύγια των ψαριών χρησιμοποιήθηκε μια χαρτοπετσέτα, ενώ για το περιβάλλοντα χώρο καταγράφηκαν ήχοι από ι τζακούζι.
• Οι χαρακτήρες των ταινιών της Pixar είναι αποτέλεσμα ετών σχεδιασμού. Ο Νέμο εμφανίζεται για πρώτη φορά ως λούτρινο στο δωμάτιο της Μπού από την ταινία «Μπαμπούλες Α.Ε.». Το ίδιο το «Ψάχνοντας τον Νέμο» φιλοξενεί χαρακτήρες από ταινίες που ακολούθησαν. Έτσι, στην αίθουσα αναμονής του οδοντίατρου ένα αγοράκι διαβάζει ένα κόμικ που τιτλοφορείται Mr. Incredible, προς τιμή της ταινίας «Οι Απίθανοι», ενώ έξω από το οδοντιατρείο περνάει κάποια στιγμή ο Λουίτζι το αυτοκίνητο που αργότερα εμφανίζεται στο «Αυτοκίνητα».
• Η ταινία είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Glenn McQueen (1960-2002), ενός animator της Pixar το όνομα του οποίου δόθηκε στον πρωταγωνιστή στην ταινία «Αυτοκίνητα».
• Ο μεγάλος λευκός καρχαρίας που εμφανίζεται στην ταινία ονομάζεται Μπρους. Το ίδιο όνομα είχε δοθεί και στον καρχαρία που έπαιζε στα «Σαγόνια του Καρχαρία» του Steven Spielberg προς τιμή του δικηγόρου του Bruce Ramer.


Credits:
Σκηνοθεσία: Andrew Stanton
Σενάριο: Andrew Stanton, Bob Peterson, David Reynolds
Ακούγονται: Ντίνος Σούτης, Θοδωρής Αθερίδης, Δήμητρα Παπαδοπούλου, Σωκράτης Ντούνης