Στην Αμερική του όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος, ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών έχει χαθεί. Σχεδόν το ένα τέταρτο της Αμερικής είναι εθισμένο στην ουσία «D» (από την αγγλική λέξη death που σημαίνει θάνατος). Η βασική παρενέργεια του ναρκωτικού είναι οτι ο χρήστης μπορεί να λειτουργεί ως πολλαπλή προσωπικότητα, κάτι σαν την ψυχική νόσο «σχιζοφρένεια». Ο Μπομπ ανήκει στη Δίωξη Ναρκωτικών και αποστολή του είναι να κατασκοπεύει τους τέσσερις κοντινούς του φίλους. Αυτό που δεν ξέρει όμως η υπηρεσία του είναι ότι και ο ίδιος είναι εθισμένος στην ουσία «D»…

Ο διαρκής όσο και μάταιος αγώνας που έχει κηρύξει η Αμερική ενάντια στα ναρκωτικά έχει καταστεί ένα και το αυτό με τον πόλεμό ενάντια στην τρομοκρατία. Ο μυστικός αστυνομικός Μπομπ Άρκτορ (ΚΙΑΝΟΥ ΡΙΒΣ) ακολουθώντας εντολές ανωτέρων του είναι αναγκασμένος να κατασκοπεύει τους φίλους του, Τζιμ Μπάρις (ΡΟΜΠΕΡΤ ΝΤΑΟΥΝΙ Jr.), Έρνι Λάκμαν (ΓΟΥΝΤΙ ΧΑΡΕΛΣΟΝ), Ντόνα Χόθορν (ΓΟΥΪΝΟΝΑ ΡΑΪΝΤΕΡ) και Τσαρλς Φρεκ (ΡΟΡΙ ΚΟΧΡΕΪΝ). Όταν του ζητούν να παρακολουθήσει τον ίδιο του τον εαυτό, ξεκινά ένα εφιαλ­τικό ταξίδι στο παράλογο, όπου οι ταυτότητες και η αμοιβαία εμπιστοσύνη δεν μπορούν να αποκωδικοποιηθούν.
Βασισμένο στις προσωπικές εμπειρίες του θρυλικού συγγραφέα βιβλίων επιστημονικής φαντασίας Φίλιπ Κ. Ντικ, το A SCANNER DARKLY περιγράφει με μαύρο χιούμορ και καυστικό­τητα το φαινόμενο της χρήσης ναρκωτικών στη σημερινή εποχή. Η ταινία δίνει την εντύπωση ότι κάποιο κόμιξ έχει ζωντανέψει στην οθόνη, καθώς οι λήψεις με τους πραγμα­τικούς ηθοποιούς υπέστησαν επεξεργασία ώστε να μοιάζουν με κινούμενο σχέδιο –μία μέθοδος γνωστή με τον όρο interpolated rotoscoping, που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην ταινία Waking Life (2001) του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Ρίτσαρντ Λίνκλέιτερ- προκειμένου να αποδοθεί μία τραγική εκδοχή της Αμερικής, όπως θα είναι σε επτά χρόνια από σήμερα.

ΕΝΑ ΚΟΜΙΞ ΖΩΝΤΑΝΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ

«Το A SCANNER DARKLY γυρίστηκε και μονταρίστηκε ακριβώς όπως γίνεται με μία μεγά­λου μήκους ταινία με ηθοποιούς. Μόλις το μεταφέραμε στους animators μέσω του Quicktime βάλαμε την ταινία μας στον κόσμο του κινουμένου σχεδίου,» λέει ο παραγωγός Τόμι Παλότα, «και ουσιαστικά ξανακάναμε την ίδια ταινία δεύτερη φορά.» Η δεύτερη αυτή ταινία, που προ­σθέτει στη σκληρή πραγματικότητα της πρώτης μία έντονη αίσθηση pop art, επιτεύχθηκε χάρη σε μία 15μηνη διαδικασία επεξεργασίας σε υπολογιστές, με σκοπό να ζωγραφίσει την πραγμα­τικότητα και όχι να τη μιμηθεί. Η διαδικασία της "ζωγραφικής" μέσω της τεχνικής interpolated- rotoscoping επιτρέπει στους animators κυριολεκτικά να ζωγραφίσουν πάνω στο υλικό που έχει γυριστεί με αληθινούς ηθοποιούς σε ψηφιακό βίντεο, με τέτοιο τρόπο σαν να βάζουν όντως χρώμα με το πινέλο πάνω σε μουσαμά. Η διαδικασία αυτή «λύνει» τα χέρια των animators απ’ το να πρέπει να ζωγραφίσουν την κάθε γραμμή σε κάθε καρέ της ταινίας. Έτσι, ο υπολογιστής συνδέει τα περιγράμματα των αντικειμένων με τις πινελιές, σ’ ένα μεγάλο αριθμό καρέ, για να δημιουργήσει αληθοφανή ανθρώπινη κίνηση.
Η διαδικασία που χρησιμοποιήθηκε στο A SCANNER DARKLY είναι μία ακόμη πιο εξελιγμέ­νη εκδοχή από εκείνη που χρησιμοποιήθηκε στο Waking Life. Επιπλέον υπάρχουν και αρκετές δημιουργικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ταινίες. ‘Όπως δηλώνει σχετικά ο Λινκλέιτερ, «Στο Waking Life, η μία σκηνή μπορούσε να είναι ολότελα διαφορετική από την επόμενή. Σ’ αυτήν εδώ την ταινία βαδίζαμε διαρκώς μέσα στο πλαίσιο που καθορίζει ένα κόμιξ, ώστε να έχει μία παρόμοια αισθητική κι ένα ομοιογενές ύφος σ’ όλη της τη διάρκεια, κάτι που ήταν από τις κυρίαρχες προτεραιότητες όταν ξεκινήσαμε το σχεδιασμό του φιλμ,» λέει ο Παλότα. «Δουλέψα­με περισσότερο με εικονογράφους κινουμένων σχεδίων και λιγότερο με ζωγράφους, σχεδιαστές κόμιξ, γλύπτες –άτομα που δεν είχαν ιδιαίτερη προϋπηρεσία στον τομέα του κινούμενου σχε­δίου. Θέλαμε αυτή η ταινία να έχει ένα τελείως ξεχωριστό οπτικό στιλ.»
Η ομάδα του animation εξετάζει κάθε φορά ένα ξεχωριστό κομμάτι από τις λήψεις σε βίντεο. Το λογισμικό του υπολογιστή δίνει τη δυνατότητα στους animators να δημιουργήσουν τα πάντα, από εικόνες χωρίς βάθος πεδίου, μέχρι υδατογραφίες. Το σχεδίασμα γίνεται κατευθείαν πάνω στον υπολογιστή, και οι animators μπορούν να πηγαίνουν μπρος και πίσω ένα καρέ κάθε φορά. Δε χρειάζεται να υπάρχει μία σταθερή εικόνα για το φόντο, αφού ο υπολογιστής θυμάται την κάθε πινελιά που κάνει ο animator. Το περίγραμμα που ζωγραφίζεται κατόπιν γεμίζει με χρώμα –επίσης μπορεί για φόντο να δημιουργηθεί μία "παγωμένη εικόνα", -και να περικλείει τα στοιχεία που δε χρειάζεται να κινηθούν καθόλου. Τα ξεχωριστά επίπεδα που συναποτελούν την εικόνα μπορούν να δουλευτούν και να επεξεργαστούν ακόμη και τελείως διαφορετικά το ένα από το άλλο. Οι animators έχουν τη δυνατότητα να δουν μία σκηνή μαζί με τον αντίστοιχο ήχο, ώστε έτσι να μπορούν να ελέγξουν την πρόοδο της δουλειάς τους. Για να επιτευχθεί η αίσθηση της ομοιογένειας στο χρώμα, το λογισμικό δίνει τη δυνατότητα στους animators να επιλέξουν χρώμα από ένα αληθινό αντικείμενο και να το αναδημιουργήσουν μέσα στον υπολογιστή.
Παρά τις ευκολίες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, η τεχνική animation παραμένει μια επώδυνη και μπελαλίδικη διαδικασία. Χρειάζονταν πάνω από 500 ώρες για να ολοκληρωθεί ένα λεπτό από το A SCANNER DARKLY, με 30 ανθρώπους να δουλεύουν σε εικοσιτετράωρες βάρδιες, καθημερινά. Οι animators έπρεπε επίσης να κάνουν έρευνα πάνω στους ήρωες της ταινίας αλλά και τους αληθινούς ηθοποιούς.