Σε ένα εγκαταλελειμμένο ρωσικό νησί της Αρκτικής, δύο άντρες δουλεύουν επιμελώς σε ένα μικρό μετεωρολογικό σταθμό. Δουλειά τους είναι να παίρνουν μετρήσεις, από τα ραδιενεργά εδάφη, και να στέλνουν μέσω ασύρματου τα δεδομένα στο κεντρικό σταθμό- η μόνη τους επαφή με τον έξω κόσμο. Για τον επαγγελματία Σεργκέι, αυτή δουλειά έχει γίνει ρουτίνα στα πενήντα του χρόνια. Τα χρόνια της απομόνωσης του στο σταθμό, τον έχουν κάνει να βλέπει τη δουλειά του πολύ σοβαρά. Ο νέος του συνεργάτης, ο Παβέλ, είναι ένας απόφοιτος πανεπιστημίου, που του έχει ανατεθεί να περάσει το καλοκαίρι του στο σταθμό. Οι δύο άντρες δεν έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους- ο Παβέλ περνάει το χρόνο του παρέα με το mp3 του και τα video games, προσπαθώντας να αγνοήσει την επιβλητική παρουσία του Σεργκέι. Η ισορροπία διαταράσσεται μια μέρα, όταν ο Σεργκέι θα αφήσει το πόστο του για να πάει για ψάρεμα πέστροφας. Έχει αφήσει τον Παβέλ υπεύθυνο για τις μετρήσεις, και την αποστολή τους. Ο άπειρος Παβέλ, δεν παίρνει τις μετρήσει τις χρονικές στιγμές που πρέπει κι αντικαθιστά τα δεδομένα με ψεύτικα για να καλύψει το σφάλμα του. Ακόμη χειρότερα, καταφθάνουν άσχημα νέα για τον Σεργκέι. Φοβισμένος ο Παβέλ, δε μοιράζεται τα νέα με το Σεργκέι. Όταν η τρομακτική αλήθεια θα μαθευτεί, οι αναπόφευκτες συνέπειες ξεσπούν σε ένα τοπίο πυκνής ομίχλης, κοφτερών βράχων και της ανελέητης Αρκτικής.
Πληροφορίες
ΑΡΓΥΡΗ ΑΡΚΤΟΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ ΗΘΟΠΟΙΟΥ
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ 2010
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΛΟΝΔΙΝΟΥ 2010
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ 2010
Γυρισμένο εξ ολοκλήρου στην Τσουκότκα, το ανατολικότερο σημείο της Ρωσίας, το «Πως Τελείωσε Αυτό Το Καλοκαίρι», έχει ως πρωταγωνιστή τον γνωστό σκηνοθέτη και ηθοποιό του Απλά Πράγματα (‘Simple Things’) Σεργκέι Πουσκέπαλις και το νεαρό Γκριγκόρι Ντομπρύγκιν , στο ρόλο δύο αντρών που είναι εξαναγκασμένοι να χτίσουν μια σχέση εμπιστοσύνης και τελικά συγχώρεσης στην απομακρυσμένη Αρκτική.
Από το βραβευμένο για τα ‘Koktebel’ και Απλά Πράγματα ‘Simple Things’, σκηνοθέτη Αλεξέι Ποπογκρέμπσκι, ένα εξαιρετικό υπαρξιακό δράμα, γυρισμένο εξ ολοκλήρου στην πιο απομονωμένη πλευρά της Ρωσίας.
ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Νομίζω ότι ήμουν περίπου 14, όταν διάβασα κατά τύχη το ημερολόγιο του Πίνεγκιν, ένα συνοδό του Σέντοφ στην αποτυχημένη του προσπάθεια να φτάσει το Βόρειο Πόλο το 1912. Ήταν πολύ βιαστικά προγραμματισμένη, κι όταν το σκάφος τους γέμισε με πάγους, όντας μερικά χιλιάδες μίλια, τόσο από τον προορισμό, όσο κι από την αφετηρία, ο αρχηγός δήλωσε με ηρεμία: « Όπως φαίνεται θα περάσουμε το χειμώνα μας εδώ». Στην πραγματικότητα περάσανε δύο χειμώνες εκεί το συνεργείο, και μια αιωνιότητα ο Σέντοφ. Αυτό συνέβη πολύ πριν τους ασύρματους, τις εναέριες διασώσεις και τα gps. Εκείνη την περίοδο, ένοιωθα το χειμώνα σαν τη μισή μου ζωή. Συχνά αισθάνομαι έτσι ακόμα.
Από τότε έβρισκα ιδιαίτερα συναρπαστικό, το να μπορεί κάποιος να έρθει σε συμφωνία με την έννοια του χώρου και του χρόνου, που είναι πολύ δοαφορετικές όπως τις βιώνουμε σήμερα με τις ώρες, τα λεπτά, το μετρό κι όλα τα μέσα. Αυτή η ταινία, ουσιαστικά, είναι η ιστορία δύο διαφορετικών βαθμίδων (και ασύμβατων) χώρου και χρόνου. Όλοι εμείς, οι κάτοικοι των πόλεων, βλέπουμε την ιστορία από την οπτική του νεαρού Παβέλ, με τον οποίο ταυτιζόμαστε ευκολότερα. Ωστόσο, η προσπάθεια μου σ’ αυτή την ταινία ήταν να γίνουμε υποκείμενα της άγριας φύσης του Βορρά, να αφήσουμε πίσω τις άκαμπτες έννοιες που έχουμε στο μυαλό μας, και να είμαστε ανοιχτοί και προσεχτικοί σε ότι έχει να μας προσφέρει. Ακόμη δεν μπορώ να πιστέψω το συναίσθημα μερικές φορές.
[[page_break]]
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
ACTION! Περιοδική ειδική έκδοση του Φεστιβάλ Βερολίνου
Συνέντευξη στη Μαρία Γαβρίλοβα
Ο σκηνοθέτης Αλεξέι Ποπογκρέμπσκι, πέρασε τρεις μήνες στην Τσουκότκα, σχεδόν στην άκρη του κόσμου, γυρίζοντας το Πώς Τελείωσε Αυτό το Καλοκαίρι με budget 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η προηγούμενη δουλειά του Απλά Πράγματα βραβεύτηκε σε πολλά φεστιβάλ, ενώ το ντεμπούτο του Koktebel μεταξύ άλλων, ονομάστηκε Ανακάλυψη της Χρονιάς στο Φεστιβάλ των Καννών.
Γιατί επιλέξατε την Τσουκότκα, για την καινούρια σας ταινία; Το είχατε στο μυαλό ως ένα συγκεκριμένο σημείο στο χάρτη ή απλά ένα μέρος, όπου θα μπορούσε να εξελιχθεί η ιστορία σας;
Από παιδί ακόμα, έβρισκα πολύ συναρπαστικά τα ημερολόγια των πολικών εξερευνητών. Η ικανότητα τους να αποδέχονται το τερατώδες κενό χώρου και χρόνου με καταπλήσσει. Υποθέτω ότι η ιστορία των δύο αντρών αναπτύχθηκε μέσα μου, στη διάρκεια των χρόνων. Έχοντας ολοκληρώσει δύο ταινίες, ένοιωθα έτοιμος για την πρόκληση αυτή. Ήταν ξεκάθαρο ότι θα έπρεπε να ενωθούμε πλήρως με το πραγματικό περιβάλλον. Κάναμε μια έρευνα και βρήκαμε το σταθμό Βαλκαρκάι στην Τσουκότκα. Αν κοιτάξεις το χάρτη, πρόκειται κυριολεκτικά για την άκρη του κόσμου. Πήγαμε το 2007, για να εξερευνήσουμε τον τόπο, και τον ερωτευτήκαμε. Μια μεγάλη έκπληξη με περίμενε μάλιστα όταν επέστρεψα: έδειχνα με περηφάνια στο χάρτη το μέρος στον Σεργκέι Πουσκεπάλις, για τον οποίο έγραψα τον ένα ρόλο της ταινίας. Με κοίταξε, και μου είπε «Έμενα εκεί κοντά για εννιά χρόνια». Όταν ήταν παιδί, οι γονείς του δουλεύανε σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο στην Τσουκότκα. Εξαιτίας αυτού, ο Σεργκέι, ταίριαξε τέλεια με τους ντόπιους εργάτες από την αρχή. Το σχέδιο μας ήταν οι ηθοποιοί να φορέσουν τα ρούχα των πρωταγωνιστών, να ζήσουν τη ζωή τους και να ακολουθήσουν τη ρουτίνα τους εκατό τις εκατό, το ποίο και βοήθησε πάρα πολύ.
Κάνατε γυρίσματα σε πραγματικό σταθμό, ή κατασκευάσατε σκηνικά;
Το μέρος που κάναμε τα γυρίσματα και ζούσαμε για τρεις μήνες, εξακολουθεί να είναι ένας ενεργός μετεωρολογικός σταθμός. Για να φτάσεις εκεί από την κοντινότερη πόλη, πρέπει να οδηγείς τρακτέρ για περίπου πέντε ώρες μέσα στην τούνδρα- δεν υπάρχει δρόμος. Χτίστηκε το 1932, και ζουν πέντε άνθρωποι εκεί μόνιμα, ενώ κάποτε ήταν δώδεκα, και το προσωπικό του κοντινού στρατιωτικού σταθμού (φαίνεται σε κάποιες λήψεις στην ταινία). Υπάρχει άλλο ένα μυστήριο μέρος στην ταινία: ο Σταθμός Ομίχλη, που έχει εγκαταλειφθεί από το 1981. Είναι τόσο απομακρυσμένος και δυσπρόσιτος, που είμαστε οι μοναδικοί επισκέπτες τα τελευταία τριάντα χρόνια. Έπρεπε να ταξιδέψουμε δέκα μίλια σε μία φουσκωτή βάρκα, και μετά να ανασύρουμε όλο τον εξοπλισμό από τα απόκρημνα βράχια. Η τοποθεσία και η φυσική ομορφιά είχαν πάρα πολλά να μας προσφέρουν- έπρεπε απλά να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να εναρμονίσουμε τα πάντα με το περιβάλλον. Φροντίσαμε τα σκηνικά που θα φτιάχναμε ή θα τροποποιούσαμε δεν θα ξεχώριζαν σε αυτή την ξεχωριστή σύνθεση. Κάποια από τα πράγματα που χρειαζόμασταν έπρεπε απλά να κατασκευαστούν. Για παράδειγμα, υπήρχαν τέσσερις γεννήτριες ισότοπων RITEG (η ραδιενεργή συσκευή που εμφανίζεται στην ταινία), στην τοποθεσία, αλλά φυσικά έπρεπε να φτιάξουμε αντίγραφα για λόγους ασφαλείας.
Πόσοι άνθρωποι αποτελούσαν το συνεργείο; Υπήρχαν κανόνες που έπρεπε να ακολουθούν στα γυρίσματα, λόγω του σκληρού περιβάλλοντος;
Ο πυρήνας του συνεργείου ήταν οι άνθρωποι με τους οποίους δούλεψα και στις προηγούμενες ταινίες. Όταν αναζητούσαμε την υπόλοιπη ομάδα, ακολουθήσαμε δύο βασικές αρχές. Θα έπρεπε να είναι ανεξάρτητη και κινητική, έτσι ώστε κάθε μέλος πέρα από τις κινηματογραφικές δεξιότητες, θα είχε να αναλάβει κι άλλες εργασίες, όπως συγκόλληση, οδήγηση σκάφους ή κυνήγι. Το πετύχαμε αυτό, κι αν έπρεπε σήμερα να κατακτήσω το Βόρειο Πόλο, θα μάζευα τους ίδιους ανθρώπους. Αυτό το μέρος υπάρχει, και οι πολικές αρκούδες είναι καθημερινότητα εκεί. Από την αρχή είχαμε ως κανόνα, ότι κανένας δεν πρέπει να απομακρύνεται από τα όρια του σταθμού μόνος του. Τους πρώτους δύο μήνες δεν είδαμε αρκούδες, οπότε είχαν χαλαρώσει λίγο οι κανόνες. Το Σεπτέμβριο, οι αρκούδες έγιναν καθημερινοί επισκέπτες- εγώ για παράδειγμα ήρθα πολύ κοντά σε μία και το θυμάμαι ως την πιο τρομακτική εμπειρία της ζωής μου. Ευτυχώς δεν υπήρξαν ατυχήματα, αν και δεν είναι τόσο οι αρκούδες όσο η ύπαρξη τοξικών στοιχείων που είναι πραγματική απειλή στην Αρκτική.
Γιατί επιλέξατε το Σεργκέι Πουσκεπάλις και τον Γκριγκόρι Ντομπρύγκιν για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους;
Όπως προανέφερα, είναι η δεύτερη φορά που δουλεύω με τον Πουσκεπάλις. Τον γνώρισα από το γιο του, που είχε τον πρωταγωνιστικό στο Koktebel. Ο Σεργκέι, είναι θεατρικός σκηνοθέτης, και καλλιτεχνικός διευθυντής στο αρχαιότερο θέατρο της Ρωσίας, στη Γιαροσλάβ. Το Απλά Πράγματα, ήταν το ντεμπούτο του ως ηθοποιού, κι έλαβε πολλά βραβεία για το ρόλο του ως αναισθησιολόγου από το St. Petersburg. Ο Σεργκέι έχει το ιδιαίτερο χάρισμα να προβάλει μια ιδιαίτερη αυθεντικότητα, η οποία μάλιστα ανεβαίνει κι επίπεδο στη νέα ταινία. Έψαχνα για αρκετό διάστημα για το δεύτερο ηθοποιό (και υπάρχουν μόνο δύο στην ταινία), και το κάστινγκ τελείωσε μόλις ένα μήνα πριν την αναχώρηση μας για την Τσουκότκα. Είδα τον Γκριγκόρι Ντομπρύγκιν, ένα δευτεροετή φοιητή στο GITIS, τη σημαντικότερη θεατρική σχολή στη Ρωσία, σε ένα βίντεο ενός θεατρικού. Δεν είχε καμία εμπειρία σε ταινίες και δεν μπορώ να πω ότι δεν υπήρχαν προβλήματα στο κάστινγκ. Ωστόσο, διαισθάνθηκα την προθυμία του, την εσωτερική του δύναμη και μια ιδιαίτερη σύνδεση με τον πρωταγωνιστή. Το γεγονός ότι γεννήθηκε στη Καμτσάτκα, ένα μέρος ακόμη δυτικότερο από εκεί που θα γυρίζαμε, ήταν μια απρόσμενη έκπληξη. Όσο σκληρά κι αν ήταν, ο Γκριγκόρι δούλεψε γενναία, μερικές φορές κάνοντας είκοσι πέντε συνεχόμενες λήψεις ή επιβιώνοντας ένα ολοήμερο γύρισμα. Ότι βλέπετε στην ταινία, το έκανε ο ίδιος, όπως το να βυθίζεται στον αρκτικό ωκεανό ή να σκαρφαλώνει βράχια. Ο Γκριγκόρι έχει πολλές προοπτικές, και είμαι χαρούμενος που η καριέρα του εξελίσσεται. Παρεμπιπτόντως, δε ζήλεψα καθόλου, όταν έγινε αργότερα ήρωας blockbuster (πρωταγωνιστεί στο Black Lightning – ένα blockbuster με υπερήρωες σε παραγωγή Τίμουρ Μπεκαμπέτοφ). Είναι αρκετά προσαρμοστικός ώστε να μην παγιδευτεί ποτέ σε μία μόνο κατηγορία ταινιών.
Ο Πάβελ Κοστομάροφ, ο Διευθυντής φωτογραφίας, είναι ιδιαίτερα γνωστός για τα ντοκιμαντέρ του. Ποια στοιχεία ντοκιμαντέρ χρησιμοποιήσατε στην ταινία;
Εκτός από εξαιρετικός φωτογράφος, ο Παβέλ, είναι και πολύ καλός σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ. Όταν γυρίζαμε το Απλά Πράγματα, χρησιμοποιούσαμε μια φορητή κάμερα, και κάναμε πολλές λήψεις στους δρόμους ή ακόμη και σε πραγματικά νοσοκομεία. Δεν ήταν θέμα στυλιζαρίσματος, αλλά ένα ουσιαστικό στοιχείο της αφήγησης. Η νέα ιστορία υπαγόρευσε μια τελείως διαφορετική προσέγγιση, με πολλά ευρέα και μακρινά πλάνα, για να μεταφέρει τη σχέση του ανθρώπου με το αχανές φυσικό χώρο. Μια αξιόλογη πλευρά του παρελθόντος στο ντοκιμαντέρ του Παβέλ, όπως και του Βλαντιμίρ Γκολοβνίτσκι, του ηχολήπτη, είναι η πολύ έντονη αίσθηση τους της αυθεντικότητας.
Συνδέεται η ιστορία με κάποιο τρόπο με το παρόν; Ή είναι ανεξάρτητο χρόνου, όσον αφορά εσάς;
Γράφω μόνος μου τα σενάρια, το οποίο για μένα είναι η πιο επίπονη διαδικασία. Μου παίρνει κυριολεκτικά χρόνια να αναπτύξω μια ιστορία. Στην πορεία, οι πρωταγωνιστές γίνονται κομμάτι μου. Ή μάλλον κομμάτια του εαυτού μου, παίρνουν μορφή κι εξελίσσονται σε πρωταγωνιστές, οι οποίοι μετά αποκτούν ζωή ως ξεχωριστοί άνθρωποι. Ωστόσο, όταν η ταινία συναντά το κοινό, αν η ιστορία εξελιχθεί παραπέρα από το συγκεκριμένο χρόνο και χώρο που ορίζεται, κι αν αγγίξει μια παγκόσμια ή προσωπική χορδή του θεατή, για μένα αυτό σημαίνει ότι η αποστολή μου έχει επιτύχει.
ΓΚΡΙΓΚΟΡΥ ΝΤΟΜΠΡΥΓΚΙΝ | Παβέλ Ντανίλοφ
Ο Γκριγκόρι Ντομπρύγκιν, γεννήθηκε το 1986 στην Καμτσάτκα (Ανατολική Ρωσία) , από μητέρα μπαλαρίνα και πατέρα αξιωματικού υποβρυχίου. Όταν ήταν δέκα ετών, μετακομίσανε στη Μόσχα. Από το 2006, είναι φοιτητής στη Ρωσική Ακαδημία Θεάτρου (GITIS). Ο ρόλος του στο «Πως τελείωσε αυτό το καλοκαίρι» είναι το ντεμπούτο του. Αργότερα πρωταγωνίστησε ως ήρωας δράσης στο ‘Black Lightning’, μια παραγωγή του Τίμουρ Μπεκμαμπέτοφ.
ΣΕΡΓΚΕΪ ΠΟΥΣΚΕΠΑΛΙΣ | Σεργκέι Γκουλιμπίν
Ο Σεργκέι Πουσκέπαλις γεννήθηκε το 1966 στο Κιουρσκ, στη Ρωσία. Από το 1970 έως το 1979 έμενε στην Τσουκότκα, όπου οι γονείς του δουλεύανε στο πυρηνικό εργοστάσιο Bilibino. Αφού αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Θεατρικών Σπουδών Saratov , ξεκίνησε να παίζει στο ομώνυμο θέατρο νέων. Τον κέρδιζε συνεχώς η σκηνοθεσία, μέχρι που ξεκίνησε μαθήματα με τον Πύοτρ Φομένκο, τον μεγάλο Ρώσο μέντορα. Από το 2001, ο Σεργκέι έχει κάνει αμέτρητες παραγωγές σε ολόκληρη τη Ρωσία.
Από το 2003, έως το 2007 διεύθυνε τη Δραματική Σχολή Magnitogorsk, και το 2009 έγινε Καλλιτεχνικός Διευθυντής του θεάτρου Yaroslavl, το παλιότερο επαγγελματικό θέατρο της Ρωσίας. Ο Σεργκέι γνώρισε τον Αλεξέι Ποπογκρέμπσκι στα γυρίσματα του Koktebel, όπου έπαιζε ο γιος του Γκλεμπ Πουσκαπάλις. Η επόμενη ταινία του Αλεξέι, Απλά Πράγματα έγινε το ντεμπούτο του Σεργκέι. Ο ρόλος ενός κακοπληρωμένου αναισθησιολόγου, του χάρισε πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων Καλύτερου Ηθοποιού στο Σότσι και το Κάρλοβυ Βάρυ. Δεν αναζητά μια καριέρα στον κινηματογράφο, αλλά παρ’ όλα αυτά είχε κανονιστεί από την αρχή ότι θα έπαιζε στο «Πως τελείωσε αυτό το καλοκαίρι».
ΠΡΟΦΙΛ Koktebel Film
Η Koktebel Film, ιδρύθηκε από το Ρώσο παραγωγό Ρομάν Μπορίσεβιτς, μετά την πετυχημένη συνεργασία του Αλεξέι Ποπογκρέμσκι και του Μπόρις Κλέμπνικοφ στο Koktebel (2003). Η ταινία παρουσιάστηκε σε πάρα πολλά γνωστά φεστιβάλ, συμεπριλαμβανομένου της Μόσχας, του Κάρλοβυ Βάρυ, του Τορόντο, του Βερολίνου και των Καννών (Εβδομάδα κριτικής), και πουλήθηκε σε πολλές χώρες.
Η Koktebel Film στέγασε τις δεύτερες δουλειές του Μπόρις και του Αλεξέι, «Free Floating’» και «Απλά Πράγματα» αντίστοιχα. Το 2009 ολοκλήρωσε την τρίτη ταινία του Μπόρις Κλέμπνικοφ, και πρόσθεσε δύο ονόματα στη λίστα της εταιρίας. Τον Νικολάι Κομερίκι, του οποίου η δεύτερη ταινία «A Tale In The Darkness», επιλέχθηκε για το τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ Καννών το 2009, ενώ το ντεμπούτο του σεναριογράφου Βασίλι Σίγκαρεφ «Volchok» στο Kinotavr FF συμμετείχε ση Ζυρίχη και στην Κολωνία. Με την εισαγωγή του Πως Τελείωσε Αυτό το Καλοκαίρι στο Επίσημο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Βερολίνου, η Koktebel Film καθιερώνεται ως διαπρέπουσα ρωσική εταιρία παραγωγής σινεφιλικών ταινιών.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ: 7 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ: 28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 20
Αργυρή Άρκτος Φεστιβάλ Βερολίνου 2010: 2 Βραβεία “Καλύτερου Ηθοποιού”
