Αναζήτηση
Ο Τζο Ράιτ, μοναδικός εικονοπλάστης και πολυβραβευμένος σκηνοθέτης ταινιών περιόδου (Εξιλέωση, Περηφάνια και Προκατάληψη) υπογράφει την τολμηρή, κινηματογραφική μεταφορά του κλασικού μυθιστορήματος του Λέοντος Τολστόι Άννα Καρένινα σε διασκευή του βραβευμένου με Όσκαρ σεναριογράφου Τομ Στόπαρντ (Ερωτευμένος Σαίξπηρ) κι η αυτοκρατορική Ρωσία του τέλους του 19ου αιώνα αναβιώνει ολοζώντανα στη μεγάλη οθόνη με αφορμή μια ιστορία ερωτικής προδοσίας, ενός σαρωτικά μεταμορφωτικού παράνομου έρωτα, εικονογραφώντας μοναδικά μια διαχρονική μελέτη στην ανθρώπινη ηθική.
Ο Ράιτ, έχοντας στο πλευρό του ένα υπέροχο καστ με προεξάρχοντες την κλασική φιγούρα εποχής της Κίρα Νάιτλι τον Τζουντ Λο και τον Άαρον Τέιλορ-Τζόνσον, αλλά και μια ομάδα εμπνευσμένων συνεργατών (Οργάνωση παραγωγής: η τρεις φορές υποψήφια για Όσκαρ Σάρα Γκρίνγουντ, Διεύθυνση Φωτογραφίας: Σίμους ΜακΓκάρβεϊ ASC, BSC, Μουσική: Ντάριο Μαριανέλι-Εξιλέωση, Μαλλιά-Μακιγιάζ: Ιβάνα Πρίμορακ, Κοστούμια: η δύο φορές υποψήφια για Όσκαρ Ζακλίν Ντουράν-Περηφάνια και Προκατάληψη, Χορογραφία: Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι, Μοντάζ: Μέλανι Αν Όλιβερ), προτείνει κάτι πολύ πρωτότυπο και μοναδικό: ολόκληρη η ταινία… μια θεατρική σκηνή, ειδικά κατασκευασμένη για να υπηρετήσει ονειρικά το όραμά του, με όλες τις τοποθεσίες και τα γεγονότα του βιβλίου να αποδίδονται πάνω σε αυτήν, ενώ δεν λείπουν τα πλούσια σκηνικά και τα εντυπωσιακά κοστούμια!
INFO
• Ο Vladimir Nabokov χαρακτήρισε την Άννα Καρένινα του Τολστόι «Mία από τις μεγαλύτερες ερωτικές ιστορίες στην παγκόσμια λογοτεχνία». Κατά κοινή αναγνώριση το σπουδαιότερο μυθιστόρημα του 19ου αιώνα, η Άννα Καρένινα έχει θεωρηθεί η πνευματική αυτοβιογραφία του Τολστόι. Με φόντο την αυτοκρατορική Ρωσία, το βιβλίο είναι ένας εμβριθής και σύνθετος στοχασμός πάνω στον παράφορο έρωτα και την ολέθρια απιστία, αλλά και ένα συγκλονιστικό πανόραμα της ρωσικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.
• Η ταινία Anna Karenina αποτελεί το νέο, θεατρικών επιρροών, κινηματογραφικό δημιούργημα του διακεκριμένου σκηνοθέτη Τζο Ράιτ που καταπιάνεται αυτήν τη φορά με μια από τις ωραιότερες ερωτικές ιστορίες που γράφτηκαν ποτέ, έναν παράφορο, παράνομο έρωτα (της πανέμορφης Άννας, η οποία αψηφά τις κοινωνικές συμβάσεις κι εγκαταλείπει σύζυγο και παιδί για τον κομψό αξιωματικό Βρόνσκι) που αντιδιαστέλλεται μοναδικά τραγικά με τη συντροφικότητα του γάμου μέσα στον αντιφατικό και με περίσσευμα υποκρισίας κόσμο της αυτοκρατορικής Ρωσίας. Το τι σημαίνει για τον σκηνοθέτη το μυθιστόρημα του Τολστόι βρίσκεται συμπυκνωμένο στη φράση «Όλοι προσπαθούν να μάθουν πώς να αγαπούν».
• Η «μούσα» του σκηνοθέτη και πρωταγωνίστρια της ταινίας Κίρα Νάιτλι επισημαίνει «Η ιστορία είναι διαχρονική καθώς οι άνθρωποι πάντα επιθυμούν κάτι/κάποιον που δεν μπορούν να έχουν, πάντα αντιμετωπίζουν περιορισμούς και κανόνες και πάντα έχουν δυσκολία να επικοινωνήσουν τα συναισθήματά τους», ενώ ο σκηνοθέτης συμπληρώνει «Όταν διάβασα το βιβλίο με άγγιξε άμεσα και μου «μίλησε». Ελπίζεις να μοιάζεις με κάποιον συγκεκριμένο χαρακτήρα και συνειδητοποιείς πως έχεις υπάρξει σαν κάποιον άλλο χαρακτήρα. Όλοι είναι απολύτως αληθινοί και τρομακτικά οικείοι.»
• Ο συμπρωταγωνιστής της, Τζουντ Λο που δεν δίστασε να ξυρίσει και τμήμα του τριχωτού της κεφαλής του ώστε να μοιάζει μεγαλύτερος σε ηλικία, όπως απαιτούσε ο ρόλος, συμπληρώνει «Συμπάσχω με όλους τους χαρακτήρες της ιστορίας. Πρέπει να κατανοήσεις όλες τις πλευρές γι’αυτό άλλωστε και το μυθιστόρημα του Τολστόι έχει προκαλέσει τόσες συζητήσεις. Κατ’ εμέ ο Καρένιν, αξιοσέβαστο κυβερνητικό στέλεχος, πλήρως αφοσιωμένο στην εργασία του, αναπόφευκτα θα πληγωθεί καθώς, ενώ εκείνος πιστεύει πως προσφέρει τα πάντα στον γάμο του, εντούτοις δεν έχει το απαιτούμενο πάθος και το ρομαντισμό, πράγμα που δεν γίνεται εσκεμμένα καθώς το πιθανότερο είναι πως έτσι βιώνει εκείνος την αγάπη, όπως την διδάχτηκε από τους δικούς του. Και το ενδιαφέρον είναι πως σταδιακά τον βλέπεις να αφυπνίζεται και να προσπαθεί, όπως μπορεί, να διεκδικήσει την οικογένειά του… Στο τέλος αυτού του «ταξιδιού» είναι ένας άλλος άνθρωπος.»
• Στον αντίποδα… ο γοητευτικός Άαρον Τέιλορ - Τζόνσον στο ρόλο του ορμητικού Αλεξέι Βρόνσκι που αφήνεται να παρασυρθεί από το πάθος του για μια παντρεμένη γυναίκα που κυριολεκτικά λατρεύει με όλο του το είναι.
• Ο Τιμ Μπίβαν, ένας εκ των τριών παραγωγών (Τιμ Μπίβαν, Έρικ Φέλνερ, Πολ Γουέμπστερ) σχολιάζει αναφορικά με την επιλογή του Τομ Στόπαρντ στο σενάριο «Πρόκειται για ένα τεράστιο μυθιστόρημα, μια υπέροχη ερωτική ιστορία που είχε διασκευαστεί και παλαιότερα. Ξέραμε πως χρειαζόμασταν ένα σεναριογράφο που να έχει να προσφέρει κάτι νέο…», ενώ ο ίδιος ο σεναριογράφος σχολιάζει «Ήθελα πολύ να το κάνω. Δεν κρύβω πως πάντα με θεωρώ κατεξοχήν θεατρικό συγγραφέα, αλλά δεν είναι εύκολο να εμπνέεσαι συχνά ένα ολοκληρωμένο θεατρικό. Και μολονότι απολαμβάνω να ασχολούμαι με διάφορα κινηματογραφικά είδη, είναι μεγάλη ευτυχία να μπορείς να συνεργάζεσαι με τον Τζο Ράιτ στην σκηνοθεσία ενός εξαιρετικού μυθιστορήματος.» Μάλιστα, ο σεναριογράφος, έχοντας μελετήσει ενδελεχώς το βιβλίο και παρακολουθώντας διάφορες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές εκδοχές-ακόμα και ρώσικες-προκειμένου να συλλάβει τον πλούτο των αλληλοδιασταυρούμενων θεμάτων και φιλοσοφιών με τις οποίες καταπιάνεται αναφορικά με τις τάξεις, την πολιτική, την ηθική και τον έρωτα, συνειδητοποίησε πως οι προηγούμενες διασκευές επικεντρώνονταν αποκλειστικά και μόνο στην Άννα δίχως να φωτίζουν την παράλληλη ιστορία του Λέβιν και καταπιάστηκε να αναδείξει τη δυναμική και αυτής της ιστορίας.
• Με σαφείς «οδηγίες» από τον Τολστόι αναφορικά με τα συναισθήματα (με κύριο εκείνο της αγάπης σε όλες της τις εκδοχές –μητρική, αδελφική, παιδική, σαρκική, πατριωτική) και τα κίνητρα των χαρακτήρων ο Τζο Ράιτ και ο Τομ Στόπαρντ ξεκίνησαν να εργάζονται για την κινηματογραφική απόδοση του μυθιστορήματος. Όταν το σενάριο ολοκληρώθηκε, την άνοιξη του 2011, το επόμενο βήμα ήταν η επιλογή των τοποθεσιών για τα γυρίσματα… Και εκεί επήλθε η μεγάλη έκπληξη! Τα γυρίσματα δεν θα γίνονταν στη Ρωσία (όπως σε άλλες ταινίες), ούτε και στα γνώριμα για το σκηνοθέτη αγγλικά μέρη και η ταινία δεν θα ήταν απλά άλλη μια ταινία εποχής… Η αλά Ράιτ εκδοχή της επικής ερωτικής ιστορίας θα ήταν θεατρική, δεδομένου πως ο σκηνοθέτης μεγάλωσε μέσα στο κουκλοθέατρο των γονιών του και η μαγεία της σκηνής του είναι πολύ οικεία και ανοιχτή για οπτικούς πειραματισμούς! Άλλωστε τι είναι ο κινηματογράφος; «Το θέατρο των ονείρων»! Και εφαλτήριο αυτής της «ανάγνωσης»… το βιβλίο του Ορλάντο Φίτζες (Ο Χορός της Νατάσα: Μια Πολιτιστική Ιστορία της Ρωσίας) όπου υποστηρίζεται ότι η Ρωσία υπέφερε πάντα από κρίση ταυτότητας, μη γνωρίζοντας σαφώς αν συνιστά μέρος της Ανατολής ή της Δύσης, φτάνοντας στην εποχή που γράφτηκε η Άννα Καρένινα οπότε οι Ρώσοι αποφάσισαν πως είναι σίγουρα μέρος της Δυτικής Ευρώπης με κουλτούρα ανάλογη εκείνης των Γάλλων. Πρόκειται για μια κοινωνία που προσπαθεί να είναι ανάλογη με εκείνη του Παρισιού σε ό,τι αφορά στην όπερα, τη λογοτεχνία και όλες τις μορφές τέχνης. Με άλλα λόγια, μια ολόκληρη κοινωνία υποκρινόταν κάτι που δεν ήταν! Και ποιο είναι το καλύτερο περιβάλλον να υποκριθεί κανείς από μια θεατρική σκηνή-συμπαραδηλώμενο της υποκριτικής ρωσικής κοινωνίας?! Έτσι υπογραμμίζεται ο συμβολισμός πως κάθε χαρακτήρας της ταινίας υποδύεται τον κοινωνικό του ρόλο, όντας την ίδια στιγμή παρατηρητής και παρατηρούμενος. Το περιβάλλον μοιάζει αποστειρωμένο και η σημασία του φαντασιωσικού είναι τεράστια!
• Με τον Τζο Ράιτ να συνεργάζεται στενά με τον Τομ Στόπαρντ για την τελική, θεατρική εκδοχή του σεναρίου προέκυψε η οδύσσεια της Άννας που λαμβάνει χώρα μέσα σε μια θεατρική σκηνή –η οποίο στήθηκε στα Shepperton Studios-(όπου «μαγικά» εφέ σου επιτρέπουν να διασχίζεις πόρτες και να βρίσκεσαι σε χιονισμένα τοπία, σε λαβυρίνθους και τη σκηνή να μετατρέπεται –μεταξύ άλλων- σε αίθουσα χορού, ιππόδρομο, όπερα…) και το «ταξίδι» του Λέβιν στον πραγματικό κόσμο –με κάποια εξωτερικά γυρίσματα να προσδίδουν και αμιγώς κινηματογραφική αίσθηση.
• Και η προετοιμασία ξεκινά…μήνες πριν με το σκηνοθέτη να συζητά ενδελεχώς τα πάντα με τους συνεργάτες του (η πλειοψηφία είναι μαζί του χρόνια και γνωρίζουν ακριβώς τι και πώς το οραματίζεται) και να προβαίνει σε εξαντλητικές, αλλά παραγωγικά δημιουργικές πρόβες και μελέτη της ρωσικής κουλτούρας (που περιλαμβάνει και ένα σεμινάριο με τον ίδιο τον Ορλάντο Φίτζες) καθώς και σε ορθοφωνητική διδασκαλία της ρωσικής διαλέκτου για να φτάσουμε στην πρώτη εβδομάδα γυρισμάτων. Συνολικά τα γυρίσματα κράτησαν 12 εβδομάδες και περιλαμβάνουν πάνω από 100 διαφορετικά σετ, 240 συνολικά σκηνές και 83 διαλογικές σκηνές.
• Τη μουσική (που απέσπασε και υποψηφιότητα Χρυσής Σφαίρας Πρωτότυπης Μουσικής) υπογράφει ο Ντάριο Μαριανέλι (Pride & Prejudice, Atonement, The Soloist) και μάλιστα έγραψε τη μουσική πολύ νωρίς προκειμένου ο χορογράφος Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι να έχει άπλετο χρόνο για πρόβες, δεδομένου πως ακόμα και οι σκηνές που δεν εμπεριέχουν χορό είναι και αυτές «χορογραφημένες», ενώ εκείνες που αφορούν σε χορό περιλαμβάνουν δύσκολες κινήσεις, καθώς αυτές καλούνται να εκτελεστούν από ηθοποιούς και όχι από επαγγελματίες χορευτές, οι οποίοι και κλήθηκαν να εξερευνήσουν τη γλώσσα του σώματός τους και να συγχρονίσουν τις κινήσεις τους με εκείνες των υπολοίπων γύρω τους.
• Για τα γυρίσματα χρησιμοποιήθηκαν αναμορφικοί φακοί που απαιτούν λίγο περισσότερο φως ενώ σε σημεία ο φωτισμός είναι εσκεμμένα πιο παλιός σε στιλ. Όπως και στην Εξιλέωση έτσι κι εδώ χρησιμοποιήθηκαν κάλτσες ω φίλτρο ώστε να προκύψει μια όμορφη λάμψη που αναδεικνύει άψογα το δέρμα των χαρακτήρων.
• Το καστ συμπληρώνουν οι ηθοποιοί Κέλι ΜακΝτόναλντ (Trainspotting, Stella Does Tricks, Cousin Bette, Elizabeth, Splendor, Finding Neverland, Gosford Park, No Country for Old Men, State of Play), Μάθιου ΜακΦέιντιεν (Enigma, The Reckoning, In My Father’s Den, Pride & Prejudice, Robin Hood, The Three Musketeers, Death at a Funeral, Frost/Nixon), Ντόμναλ Γκλίσον (True Grit, Sensation, Never Let Me Go, Shadow Dancer), Ρουθ Ουίλσον (θα τη δούμε προσεχώς στην ταινία The Lone Ranger), Αλίσια Βικάντερ (Pure, The Crown Jewels, A Royal Affair), Ολίβια Ουλίαμς (The Ghost Writer, An Education, The Sixth Sense, Sex-Drugs and Rock & Roll, Collaborator, The Postman, Rushmore, Hanna), Έμιλι Ουάτσον (Breaking the Waves, Metroland, The Boxer, Cradle will Rock, Angela’s Ashes, Red Dragon, Synecdoche-New York, Cold Souls, War Horse, Gosford Park), καθώς και πλήθος επαγγελματιών χορευτών, αλλά και κομπάρσων (ιδίως Ρώσων που ζουν στην Αγγλία ώστε να αποδίδεται ρεαλιστικά η αυτοκρατορική Ρωσία).
