Pame Cinema -

Η κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του David Mitchell από τον Tom Tykwer και τους αδελφούς Andy και Lana Wachowskiείναι ένα παράτολμο εγχείρημα που άλλους θα εκστασιάσει, άλλους θα αφήσει απορημένους και άλλους δύσπιστους. Είναι αυτού του είδους η ταινία.

Το Cloud Atlas μας αναγγέλλει πως: “Τα πάντα συνδέονται” και η υπόθεση περιγράφεται ως “Μια εξερεύνηση του πώς οι ενέργειες των μεμονωμένων ανθρώπων επηρεάζουν τη ζωή ο ένας του άλλον κατά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, καθώς μια ψυχή διαμορφώνεται από έναν δολοφόνο σε έναν ήρωα και μια πράξη καλοσύνης ταξιδεύει στους αιώνες για να εμπνεύσει μια επανάσταση”.

Η ταινία αποτελείται από έξι ανεξάρτητες ιστορίες που συμβαίνουν σε έξι διαφορετικές χρονικές στιγμές από διαφορετικούς χαρακτήρες που όμως κάτι, με κάποιον τρόπο τους συνδέει. Ξεκινώντας από την εποχή ‘μετά την Πτώση’, δηλαδή το 2321, με έναν παππού να αφηγείται μια ιστορία στα παιδιά γύρω από μια φωτιά, μεταφερόμαστε στη συνέχεια χρονικά πίσω σε ένα νησί του Ειρηνικού Ωκεανού τον 19ο αιώνα και συνεχίζουμε μέχρι ένα αποκαλυπτικό και δυσοίωνο μέλλον στη Νέα Σεούλ του 2144. Ενδιάμεσα περνάμε από δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους του εικοστού αιώνα και την σημερινή εποχή, ώσπου στο τέλος θα επανέλθουμε στον αφηγητή του μέλλοντος γύρω από τη φωτιά. Σε αυτήν την πορεία οι ψυχές ταξιδεύουν στο χρόνο και γίνονται καλύτερες ή χειρότερες σε κάθε νέα ανάστασή τους.

Η μετεμψύχωση είναι το κύριο θέμα και ενδιάμεσα υπάρχει η ανθρώπινη απληστία, η θρησκεία, ο έρωτας, η οικογένεια, η αφοσίωση, η ακεραιότητα και η ελευθερία, καθώς κάθε χαρακτήρας αλλάζει κάθε φορά που ξαναγεννιέται και ο άπληστος μπορεί να γίνει δολοφόνος και αργότερα σωτήρας, ή μια απλή νοικοκυρά να γίνει η επαναστάτρια του μέλλοντος.

Το Cloud Atlas δεν είναι εύκολο στην πλοκή του ούτε σαν μυθιστόρημα, γίνεται δε πολύ πιο δύσκολο στην κινηματογραφική του μεταφορά, καθώς η έλλειψη συνέχειας και προφανούς συνάφειας των γεγονότων και των χαρακτήρων αποτελεί πρόκληση για οποιονδήποτε σκηνοθέτη και σεναριογράφο. Από τεχνικής πλευράς η ταινία είναι επιτυχής. Η μεταφορά από την μια εποχή στην άλλη και από την μια ιστορία στην προηγούμενη ή την επόμενη γίνεται με τρόπο που δεν μπερδεύει τον θεατή που μπορεί και παρακολουθεί με άνεση αυτές τις χρονικές αλλαγές, οι οποίες είναι συνεχείς.

Ωστόσο προσπαθώντας να προσεγγίσουμε την ουσία του έργου, το ποιά είναι δηλαδή η συνδετική ουσία του ‘Όλα συνδέονται’ τα πράγματα δυσκολεύουν καθώς αυτήν τη συνδετική ουσία δεν είναι καθόλου εύκολο να τη διακρίνει κανείς. Η ζωή είναι μια ατέρμονη αλυσίδα από γεγονότα και ανθρώπους που διαμορφώνουν το παρόν και το μέλλον. Φιλοσοφικά αλλά και εμπειρικά αυτό το γνωρίζει κάθε άνθρωπος. Τί μας προσφέρει σε αυτήν την θεμελιώδη γνώση η πιθανότητα να ξαναγεννιέται μια ψυχή σε έναν άλλο χρόνο σε ένα άλλο σώμα που δεν έχει μνήμες της προηγούμενης ζωής, πέραν του μεταφυσικού ενδιαφέροντος που αγγίζει τα όρια της έννοιας της πίστης, δεν είναι εύκολα αντιληπτό και η ταινία δεν βοηθάει στην αποσαφήνισή της.

Έτσι, ένα γενετήσιο σημάδι που έχουν κάποιοι χαρακτήρες δεν φαίνεται να εξυπηρετεί άλλο σκοπό από τον εντυπωσιασμό, εκτός αν η μετεμψύχωση επιλέγει σωματικά σημάδια και η χρήση των ίδιων ηθοποιών σε πολλούς διαφορετικούς ρόλους έχει μερικές φορές αστεία αποτελέσματα, όπως για παράδειγμα της Κορεάτισσας Doona Bae σαν Αμερικανίδα του 19ου αιώνα. Επιπλέον το παιχνίδι ποιός-ηθοποιός-είναι-κάτω-από-ποιό-μακιγιάζ, μάλλον αποσπάει την προσοχή παρά προσθέτει στην ιστορία. Όμως πολλές ερμηνείες είναι θαυμάσιες, με κύριες ορισμένες του Tom Hanks και του Hugh Grant, ενώ μια από αυτές του Hugo Weaving ήταν πανομοιότυπη με την προηγούμενή του ως Agent Smith στο Matrix, το οποίο το θυμηθήκαμε πολλές φορές.

Οπτικά ωστόσο η ταινία είναι μεγαλειώδης. Εκπληκτικά σκηνικά και τοπία, δημιουργία ιδιαίτερων φανταστικών κόσμων – ειδικά η ιστορία στο 2144 παρουσιάζει έναν συναρπαστικό μελλοντικό κόσμο - και θαυμάσια φωτογραφία.

Περισσότερο σαν συρραφή από πολλές διαφορετικές ταινίες, που πιέστηκαν ασφυκτικά σε ένα σχεδόν τρίωρο (έχει διάρκεια 172 λεπτά), το Cloud Atlas είναι μεν εντυπωσιακό οπτικά όμως αμφιβόλου ουσίας.

Βαθμολογία: 5,5 στα 10

Cloud Atlas – Κριτική